Foráiltear le hAirteagal 16 den Rialachán Ginearálta maidir le Cosaint Sonraí (RGCS) do shonraí pearsanta a cheartú i gcás go bhfuil na sonraí pearsanta atá á bpróiseáil míchruinn nó i gcás, agus aird á tabhairt ar chríocha na próiseála, go bhfuil na sonraí neamhiomlán ar bhealach éigin.

Ag brath ar na sonraí a bhfuil tú ag iarraidh rochtain a fháil orthu, is féidir go dtarlóidh sé go dtagann an iarraidh rochtana faoin Treoir maidir le Cosaint Sonraí i réimse Fhorfheidhmiú an Dlí, seachas an Rialachán Ginearálta maidir le Cosaint Sonraí. Is féidir leat do chuid faisnéise a iarraidh ón nGarda Síochána trí chloí leis na treoracha ar an rannán Iarraidh ar Rochtain d’Ábhar Sonraí ar shuíomh Gréasáin an Gharda Síochána.

Níl feidhm ag an dlí cosanta sonraí maidir le sonraí pearsanta daoine éagtha. Mar sin féin, féadfaidh rialaitheoir sonraí ar leith, ar chúiseanna dea-thola, a roghnú sonraí a bhaineann le duine éagtha a sholáthar do ghaol leis/léi tar éis iarraidh a fháil. I gcás den sórt sin, ní mór don rialaitheoir sonraí ábhartha gníomhú go cúramach agus sonraí den sórt sin á nochtadh aige/aici chun a chinntiú nach nochtfaidh sé/sí na sonraí pearsanta de chuid tríú páirtithe.

Ní choinnítear sonraí cúltaca ach amháin chun sonraí eile a athsholáthar i gcás go gcaillfear iad, go scriosfar iad nó go ndéanfar damáiste dóibh. Ós rud é gur cóipeanna de shonraí “beo” iad sonraí cúltaca, ní mheastar iad a bheith faoi réir iarraidh rochtana arna déanamh faoi Airteagal 15 den Rialachán Ginearálta maidir le Cosaint Sonraí (RGCS).

Maidir le sonraí a choinnítear chun aon chríche eile, amhail sonraí cartlainne, ní mheasfaí gur “shonraí cúltaca” iad agus ba cheart iad a chur ar áireamh in aon iarraidh faoi Airteagal 15 ar chóip de shonraí pearsanta.

Má tá seans ann go bhfuil na daoine atá ainmnithe sna taifid sin fós beo, beidh sé riachtanach toiliú a fháil uathu ar dtús. Mura bhfaightear toiliú uathu, d’fhéadfaí eisiúint a sonraí pearsanta a mheas a bheith ina sárú. Dá bhféadfaí talamh slán a dhéanamh de le réasún go bhfuil na daoine aonair atá ainmnithe sna leabhair nó sna cláir sin éagtha, ní bheadh aon fhadhb cosanta sonraí ann.

Is ceart bunúsach é an ceart chun do shonraí pearsanta a rochtain agus tá feidhm aige le dlí, beag beann ar an gcineál comhlachta nó eintitis a shealbhaíonn do shonraí pearsanta. Mar sin, tá ceart bunúsach agat chun rochtain a fháil ar do shonraí pearsanta a shealbhaíonn dochtúirí, ospidéil nó lianna comhairleacha, i measc daoine eile, a thugann cóireáil duit i gcáil phríobháideach nó phoiblí.

Foráiltear le halt 56 den Acht um Chosaint Sonraí, 2018, do cheart faoi Airteagal 15 chun rochtain a fháil ar thorthaí, ar scríbhinní de scrúdú agus ar thorthaí achomhairc. Maidir le hiarrataí faoi Airteagal 15 a rinneadh i ndáil le toradh scrúdaithe nó i ndáil le scríbhinní a comhlánaíodh i gcúrsa scrúdaithe, measfar go ndearnadh iad ar an dáta is déanaí díobh seo a leanas:

(a) an dáta ar ar foilsíodh torthaí an scrúdaithe den chéad uair, nó

(b) dáta na hiarrata

Faoin Acht um Thuairisciú Creidmheasa, 2013, arna leasú, coimeádann Banc Ceannais na hÉireann taifead lárnach ar aisíocaíochtaí arna ndéanamh ar iasachtaí, bíodh morgáistí, iasachtaí pearsanta nó cártaí creidmheasa i gceist leo. Tá tuilleadh faisnéise faoi conas cóip a fháil de do thuarascáil chreidmheasa ar fáil ar shuíomh Gréasáin an Phríomh-Chláir Creidmheasa.

Is réimse casta é seo, agus braitheann an freagra ar an gceist seo ar bheartas na rialaitheoirí sonraí lena mbaineann agus ar aon sainroghanna pearsanta a chuir an duine aonair/na daoine aonair lena mbaineann in iúl. Ó thaobh cúrsaí cosanta sonraí de, áfach, féadfaidh eintiteas/rialaitheoir sonraí/soláthraí seirbhíse a chinneadh gan gnó a dhéanamh ach amháin leis an sealbhóir ainmnithe cuntais.

Tá feidhm ag an gceart rochtana faoi Airteagal 15 den Rialachán Ginearálta maidir le Cosaint Sonraí (RGCS) maidir le sonraí pearsanta an duine féin. Dá bhrí sin, is gnách gurb é/í an duine aonair féin a dhéanann aon iarrataí rochtana i ndáil lena s(h)onraí pearsanta féin.  Bheadh sé réasúnach, áfach, freastal ar iarraidh rochtana a chuir aturnae isteach thar ceann duine eile.